Category Archives: Sâu Bệnh Hại Trên Cây Có Múi

+ Tác nhân gây hại: do nấm Erythricium salmonicolor

– Nấm tấn công chủ yếu trên vỏ của thân và cành của cây ở vị trí phân cành hoặc các cành mọc ngang. Triệu chứng ban đầu là dạng chỉ màu trắng của khuẩn ty phát triển trên bề mặt của vỏ cây. Trong điều kiện nóng ẩm, vết bệnh lây lan nhanh chóng tạo thành một lớp khuẩn ty màu trắng phấn bao phủ quanh thân cành, về sau chuyển màu hồng phấn, giai đoạn cuối chuyển màu xám trắng. Các vết bệnh là nơi nấm ký sinh xâm nhập vào bên dưới phá hại mạch dẫn và tượng tầng làm làm chết vỏ cây; nước và chất dinh dưởng không được vận chuyển lên trên làm cho phần cành phía trên vết bệnh khô và chết sau đó. Phần vỏ nơi bị bệnh thường bị nứt và chảy nhựa.

+ Biện pháp phòng trị

– Cắt tỉa các cành bị bệnh đem tiêu hủy tránh lây lang.

– Tạo vườn cây thông thoáng, có gió lưu chuyển không khí và ánh nắng mặt trời xuyên qua bên trong tán sẽ giúp hạn chế được bệnh.

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Tác nhân gây hại: do tảo Cephaleuros viresens

– Bệnh gây hại trên chủ yếu trên thân cây, cành già và lá già, rất ít gặp trên lá non và thỉnh thoảng xuất hiện trên vỏ trái. Vết bệnh lúc đầu chỉ là những chấm nhỏ màu xanh, sau đó lớn dần, có hình tròn hoặc hình bầu dục, trên vết bệnh có một lớp lông tơ mịn, màu xanh rêu, giữa vết bệnh có màu đỏ gạch cua. Nếu nặng, từ gốc thân chính, cành già, bệnh leo lên phía trên, làm cho vỏ cành bị nứt, kém phát triển.

– Trên lá, vết bệnh là những đốm tròn hoặc hơi tròn, hơi nổi lên cao hơn bề mặt của phiến lá và có lớp rong phát triển nhìn giống như một lớp nhung mịn, màu nâu đỏ gạch cua. Vết bệnh chỉ xuất hiện ở mặt trên của lá, còn mặt dưới, nơi có vết bệnh ban đầu vẫn bình thường, về sau chuyển dần sang màu nâu đen do rong tấn công vào tế bào biểu bì làm hủy hoại mô lá. Nếu bị hại nặng, lá trở nên thô cứng và rụng sớm, cây còi cọc, phát triển kém.

– Bệnh đốm rong thường xuất hiện và gây hại nặng vào mùa mưa. Những vườn không được chăm sóc chu đáo (thiếu phân, thiếu nước, đất khô cằn) làm cho cây sinh trưởng kém, những vườn trồng quá dày làm cho vườn cây luôn rậm rạp, không thông thoáng… thường bị bệnh gây hại nhiều hơn.

+ Biện pháp phòng trị

– Không nên trồng quá dày.

– Cắt tỉa cho cây thông thoáng để nhận đủ ánh sáng.

– Nên phun định kỳ sản phẩm CHAMPION 77WP, Tẩy Rong để phòng trừ bệnh đốm rong.

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Tác nhân gây hại: Do vi khuẩn Gram âm Candidatus asiaticum sống trong mạch dẫn của cây gây ra.

+ Triệu chứng

– Lá: biểu hiện đặc trưng của bệnh là phiến lá hẹp và nhọn như hình tai thỏ, khoảng cách giữa các lá ngắn lại, lá có màu vàng nhưng gân chính và gân phụ vẫn còn màu xanh nên có tên gọi là bệnh vàng lá gân xanh.

– Trái: cây bị bệnh thường ra hoa nhiều đợt, hoa ít và hay rụng. Trái nhỏ hơn bình thường, méo mó, khi bổ dọc trái thì tâm trái bị lệch hẳn sang một bên, trái có quầng đỏ từ dưới đít lên. Trên trái bị bệnh hạt thường bị thối, có màu nâu.

– Rễ: Khi bị bệnh hệ thống rễ cây bị thối nhiều, đa phần rễ tơ bị mất chỉ còn hệ thống rễ chính, thậm chí rễ chính cũng thối.

Các triệu chứng trên xuất hiện từng cành, từng cây trong vườn, có khi xuất hiện trên cả vườn. Rầy chổng cánh là trung gian truyền bệnh bệnh vàng lá Greening. Khả năng lây truyền bệnh vàng lá gân xanh phụ thuộc vào nguồn cây bệnh, mật số rầy chổng cánh, thông qua mắt tháp. . .

+ Biện pháp phòng trị

– Loại bỏ các cây bị bệnh ra khỏi vườn và đem tiêu hủy.

– Trồng cây sạch bệnh bằng cách chọn mua giống tại những cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.

– Trồng cây chắn gió quanh vườn nhằm hạn chế sự xâm nhập của rầy chổng cánh.

– Tỉa cành, bón phân cho cây ra đọt non tập trung để dễ quản lý.

– Phun thuốc trừ rầy chổng cánh.

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Tác nhân gây hại: Do nấm Fusarium solani..

+ Triệu chứng

– Triệu chứng đầu tiên là gân lá có màu vàng trắng, phiến lá màu vàng xanh, dễ rụng khi bị lay nhẹ. Các lá già rụng trước sau đó đến các lá trên, cành trơ trụi chỉ còn một ít lá đọt. Lúc mới đầu chỉ vài nhánh bị bệnh, sau đó bệnh lan dần ra toàn cây. Cây ra nhiều chồi ngắn và nhỏ, nhiều bông trái, trái bị chua, cuối cùng cây bị chết hoàn toàn.

– Khi đào rễ lên sẽ thấy rễ cây bị thối, vỏ rễ tuột khỏi phần gỗ, bên trong có sọc nâu lan dần vào rễ cái. Khi bệnh nặng tất cả các rễ đều bị thối và cây chết.

– Bệnh thường gây hại nặng ở những vùng thường xuyên ngập nước. Đất bị ngập nước thì rễ cây sẽ bị thiếu oxy, làm rễ suy yếu.

+ Biện pháp phòng trị

– Chọn giống cây trồng sạch bệnh, đắp mô cao, vườn cây phải thoát nước tốt và có bờ bao nhằm tránh tình trạng vườn cây thường xuyên bị ngập úng.

– Bón vôi trước khi trồng hoặc bón vôi hàng năm để khử mầm bệnh lưu tồn trong đất.

– Bón phân hữu cơ đầy đủ nhằm cải tạo đất tơi xốp, giúp cho vi sinh vật trong đất hoạt động tốt hơn.

– Sử dụng nấm đối kháng Trichoderma.

– Phòng trừ mối, tuyến trùng, rệp sáp trong đất bằng thuốc Caradan.

– Khi cây bị bệnh có thể tưới bằng các loại thuốc như: HECWIN 5SC, CHAMPION 77WP, Ridomil Gold, Metman Bul, Vali Nhật, Metalaxyl, . . .

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Tác nhân gây hại: Do nấm Phytophthora citrophthora và Phytophthora parasitica gây ra.

+ Triệu chứng

– Trên thân: bệnh thường xuất hiện ở phần sát gốc, cổ rễ hoặc tại các vết ghép. Nấm xâm nhập vào thân gây ra những vết thối màu nâu trên vỏ, những vết nứt theo chiều dọc của thân để lộ ra phần gỗ có màu nâu, chảy nhựa, lúc đầu có màu vàng, sau đó khô lại có màu nâu trong (gôm). Bệnh có thể phát triển nhanh bao quanh thân làm thân xì mủ hoặc trên rễ chính làm rễ bị thối.

– Trên lá làm cho các lá bị vàng, nhất là gân lá, sau đó lá rụng đi, chồi bị xoăn, cành bị khô và chết.

– Trên quả làm quả bị thối nâu.

+ Biện pháp phòng trị

– Không tủ cỏ sát gốc cây vào mùa mưa, để gốc cây luôn khô ráo.

– Bón phân hữu cơ đầy đủ và bón cân đối phân đạm- lân- kali.

– Đất trồng phải thoát thủy tốt, hạn chế vườn cây bị ngập úng.

– Khi phát hiện bệnh có thể sử dụng các loại thuốc sau: thuốc gốc đồng, JACK M9 72WP, Ridomil Gold, . . .

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Tác nhân gây hại: Do vi khuẩn Xanthomonas axonopodis pv. citri

+ Triệu chứng

– Bệnh gây hại trên cành, lá non và trái. Triệu chứng ban đầu là những đốm bệnh màu vàng sáng, nhỏ như vết kim châm trên lá non, sau đó bệnh phát triển nhanh thành những vết bệnh màu nâu nhạt, quanh vết bệnh thường có viền màu vàng sáng, các vết bệnh có thể liên kết lại với nhau thành từng mảng lớn đặc biệt là bệnh nhiễm theo các vết đục của sâu vẽ bùa.

– Bệnh có thể lầm lẫn với bệnh ghẻ (sẹo), bệnh loét thể hiện trên cả hai mặt lá, chung quanh vết bệnh có viền vàng sáng và không làm lá biến dạng, nhăn nheo. Ngược lại bệnh ghẻ thường hiện diện ở một mặt lá, thường là mặt dưới, vết bệnh nhỏ hơn vết bệnh do loét gây ra và thường nhô cao trên bề mặt phiến lá, chung quanh không có quầng vàng.

– Bệnh lây lan chủ yếu qua gió mưa, dụng cụ làm vườn, động vật, chim, con người qua tay chân, quần áo, tấn công mạnh vào mùa mưa hay những vườn áp dụng biện pháp tưới phun trên tán lá.

+ Biện pháp phòng trị

– Tiêu hủy các cành, lá, trái bị bệnh.

– Khử trùng dụng cụ làm vườn bằng.

– Phun ngừa định kỳ đặc biệt là vào mùa mưa bằng thuốc gốc đồng như CHAMPION 77WP hay phun thuốc đặc trị vi khuẩn LOBO 8WP, Fukuda, Kamycin, Kasumin, Rồng Thần, Kaicin, . . .

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Đặc điểm hình thái và sinh học

– Trưởng thành: Có thân dài, màu nâu xám, cánh màu nâu vàng, chân màu xám nâu, đỉnh đầu nhọn nhô về phía trước, mắt có màu đỏ. Khi đậu thường chúc đầu xuống và cánh chổng cao hơn phần đầu.

– Vòng đời của rầy chổng cánh kéo dài khoảng 28- 32 ngày, trong điều kiện dinh dưỡng tốt lên đến 42 ngày và có thể có từ 12-14 thế hệ/năm.

+ Tập tính sinh sống và gây hại

Ấu trùng và thành trùng chích hút dinh dưỡng của lá và đọt non làm cho đọt non lụi dần, sần sùi, lá non bị hại phiến lá nhỏ và xoăn làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cây và sự ra quả. Sự gây hại quan trọng nhất của rầy chổng cánh hiện nay là truyền vi khuẩn Candidtus asiaticum gây bệnh vàng lá gân xanh (vàng lá Greening) cho các cây ăn quả có múi. Rầy chích hút trên những cây bị nhiễm bệnh và sau đó tiếp tục tấn công trên những cây không nhiễm bệnh, rầy chổng cánh sẽ truyền bệnh cho cây này qua vòi chích hút và qua nước bọt do vi khuẩn Candidtus aciaticum có thể tồn tại và được nhân lên về số lượng trong tuyến nước bọt của rầy chổng cánh.

+ Biện pháp phòng trừ:

– Loại bỏ các cây bị bệnh ra khỏi vườn và đem tiêu hủy.

– Trồng cây sạch bệnh bằng cách chọn mua giống tại những cơ sở uy tín, có nhuồn gốc rõ ràng.

– Phun thuốc trừ rầy chổng cánh: Aceta, Vua bọ trĩ chúa rầy rệp, Yarana, Phượng Hoàng Lửa, . . .

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Đặc điểm hình thái và sinh học

– Trưởng thành: có kích thước rất nhỏ, màu cam hay đỏ sậm, hình bầu dục tròn, trên cơ thể có nhiều lông cứng. Con đực nhỏ hơn con cái.

– Thời gian sống của nhện kéo dài từ 10- 15 ngày.

+ Tập tính sinh sống và gây hại

– Nhện có thể gây hại trên nhiều bộ phận của cây như lá, trái và cành non. Nhện đỏ phát triển trong điều kiện khô hạn, mùa nắng.

– Trên lá nhện thường tập trung mặt dưới lá để gây hại, trên mặt lá thấy những vòng tròn lá bị bạc hơn so với chỗ lá không có nhện và hơi phồng lên biến dạng làm giảm khả năng quang hợp.

– Trên hoa nhện chích hút nhựa của nụ và cuống của đài hoa, nếu nặng nụ hoa có thể bị rụng.

– Trên trái, nhện thường sống tập trung ở phần cuống trái, đáy trái và trong các phần lõm của trái. Nhện chích hút dịch của vỏ trái non, làm vỡ các túi tinh dầu sau này tạo thành các vết sần sùi màu nâu xám và thô nhám như có phủ một lớp cám bên ngoài vì thế có người gọi là “bệnh da cám” làm giảm giá trị thương phẩm trái.

+ Biện pháp phòng trừ: Sử dụng thuốc đặc trị nhện như: SILSAU SUPER 3.5EC, Calicydan, Nhện Chúa, Muteki, Sát Thủ, Vua Thạch Sùng, Wilson, Pesieu, Fier 500WP,. . . nên phun luân phiên thuốc để tránh hiện tượng nhện kháng thuốc.

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69

+ Đặc điểm hình thái và sinh học

– Trưởng thành: Có kích thước rất nhỏ, con cái có kích thước lớn hơn con đực, thân có màu vàng nhạt đến màu vàng đậm, cánh hẹp thon dài, hai bên rìa cánh có nhiều sợi lông nhỏ dài.

– Vòng đời bọ trĩ từ 25- 35 ngày.

+ Tập tính sinh sống và gây hại

– Bọ trĩ sống trên các bộ phận như cánh hoa, đài hoa, nụ hoa, cuống hoa, lá non, quả non.

– Cả trưởng thành và ấu trùng đều chích hút dinh dưỡng hoa, quả non. Nếu bị nặng hoa nhanh tàn, cánh hoa rụng sớm, giảm tỷ lệ đậu quả. Trên lá non, bọ trĩ làm lá bị biến màu, cong queo giảm khả năng quang hợp. Trên trái, bọ trĩ tạo ra những mảng xám hoặc những phần lồi màu bạc trên vỏ trái.

+ Biện pháp phòng trừ: Phun thuốc trừ bọ trĩ: Silsau super 3,5EC, Phe Sol Tin 5.5EC, Newsodant 5.5EC, Agripotrin, Aba Thái 5.4EC, Creek 2.1EC, Eska 250EC . . .

ThS. Phạm Thanh Sang – 0865.09.59.69